Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Emin Maden, korona virüsü aşıları ve aşı süreci boyunca nasıl davranılması gerektiği hakkında 12 önemli soruyu cevapladı.
Aşı Süreci Hakkında Önemli 12 Sorunun Cevabı Haberimizde
Kimler aşı olmalıdır sorusuna “Enfeksiyonu geçirmemiş 18 yaş üstü tüm bireyler ve enfeksiyonu geçirmiş fakat antikoru negatif bireyler aşı olabilir. Hiçbir aşı çalışmasına 18 yaş altı grup dahil edilmemiştir. Bu grupla ilgili klinik çalışma yoktur. Bilim Kurulu’nun onay vermesi durumunda 18 yaşın altı gruba aşı yapılabilecektir” ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Maden, “Kanser hastaları ve kanser tedavisi görenler veya bağışıklığı düşük kişiler aşı olabilir mi” sorusuna ise, “Bu kişiler aşı olabilir ama bu grup kişilerde aşının etkinliğini gösteren araştırma yoktur. Aşı etkisi düşük olabilir” cevabını verdi.
“Atmış beş yaş üstü kişilerde aşı etkinliği düşük müdür” sorusuna, “Hiçbir aşı çalışmasına 65 yaş üstü kişiler dâhil edilmemiştir. Bu yaş grubunda aşı etkinliği konusunda bilgi yoktur. Genel olarak bu yaş grubunda aşı yan etkisi daha yüksek değildir” diyen Doç. Dr. Maden, “aşının yan etkileri var mı sorusuna” ise, “En sık yan etki aşı bölgesinde ağrı ve hassasiyet, kırgınlık ve alerjik reaksiyondur, bu yan etkilerin sıklığı düşüktür ve nadiren görülür” dedi.
Doç. Dr. Emin Maden, “Aşı kaç kez yapılmalıdır ve aşının koruyucu etkisi ne zaman başlar” sorularına ise şu cevapları verdi:
“Aşı tipine göre sayısı değişebilir. Genel kurala göre, 2 veya 3 hafta ara ile iki doz aşı yapılır, etki süresi ve daha sonra ne sıklıkla tekrarlanacağına dair araştırma sonuçları henüz ortaya konmamıştır. Aşının koruyucu etkisi ise ilk aşı yapıldıktan 10-14 günde başlar. Ancak etkin koruyuculuğun 2. doz aşıdan 3-4 hafta sonra ortaya çıkması beklenmektedir.”
Aşı olanların nasıl önlem alması gerektiğine, “Aşı olanlarda antikor cevabı zaman almaktadır. Aşının her bireyde koruyuculuğu kesin değildir. Aşı olan kişi bağışıklık kazansa dahi taşıyıcı olarak başkalarına hastalığı bulaştırabilir. Bu nedenle tedbirlerin uygulanmaya devam edilmesi gereklidir” diye yanıt verdi.
Doç. Dr. Maden, “aşı olmadan önce antikor testi yaptırma gerekli midir ve faydası var mıdır” sorusuna ise, “Korona virüsü enfeksiyonu geçirenler, antikor baktırmalı ve antikorları negatif ise aşı yaptırmalıdır. Korona virüsü enfeksiyonu belirtileri yaşamayan ama yakın temaslı kişiler de semptomsuz korona virüsü enfeksiyonu geçirmiş ve antikor oluşturmuş olabilir. Bu kişilerin de antikor testi yaptırması gerekir. Antikor pozitif ise doğal bağışıklanma gerçekleşmiştir ve aşı olmalarına antikor pozitif olduğu sürece gerek yoktur” açıklamalarında bulundu.
Çocuk düşünenler veya hamilelerin aşı yaptırabilmeleri hakkında gelen soruya, “Çocuk düşünenler, emziren anneler aşı yaptırabilir. Hamile kadınlar aşı yan etkisine dair araştırma yoktur. Riskli gruptaki hamileler aşı olabilir” diye cevap verdi.
Doç. Dr. Maden, aşının mutasyonlu virüslerde etkili olup olmadığına dair kafalarda oluşan soru işaretine ise, “Aşıların mutasyonlu korona virüslere karşı etkisi konusunda yeterli çalışma yoktur. Ancak aşı üreten şirketlerin aşılarının mutasyonlu virüslere de etkili olduğuna dair açıklamaları söz konusudur. Aşı geliştirildikten sonra mutasyonlu virüslere göre aşı üzerinde yeni değişiklikler yapmak çok daha kolaydır ve kısa süre içinde dağıtımı yapılabilir” diyerek açıklık getirdi.
“Aşı olup bağışıklık kazananlar, hastalığı başkalarına bulaştırabilir mi” sorusuna, “Aşının koruyuculuğu herkeste aynı düzeyde değildir. Bazı kişilerde aşı koruyucu olmayabilir. Bazı kişilerde ise ağır hastalık seyrinden koruyacak düzeyde gerçekleşebilir. Bu nedenle aşı olanlar virüs taşıyabilir ve başkasına bulaştırabilir. Önlemlere dikkat etmeye devam edilmelidir” ifadeleriyle yanıt verdi.
Doç. Dr. Emin Maden, aşıya bağlı korona virüs enfeksiyonu gelişip gelişmeyeceğine ise, “Hayır, aşılarda canlı virüs olmadığından, virüsler çoğalarak enfeksiyona neden olmaz” diyerek karşılık verdi.
Egede İzmir Haber